Gusül Neden Alınır ve Kimlere Farzdır?
Gusül; Cünüplük, hayız ve nifas gibi durumlardan sonra, hükmi kirlilikten temizlenme amacıyla (niyetiyle) bütün vücudu kuru yer kalmamasına özen göstermek sureti ile su ile yıkamaktır
İslam dininde, “Eğer cünüp iseniz iyice temizlenin (Maide Süresi 6), Temizleninceye kadar hayızlı kadınlara yaklaşmayın (Bakara Süresi 222)” mealindeki ayetlerin kısmen kapalı ifadesi Hz. Peygamber’in sözleri ve uygulamaları ile açığa kavuşturulmuştur.
Cünupluk halinde veya hayız ve nifas sonrasında gusletmek akıl baliğ olan her mükellefe farz kılınmıştır. Cünupluk, hayız ve nifas hali literatürde ‘hükmi kirlilik’ veya ‘büyük hades’ olarak adlandırılmış ve konuyla ilgili hadislerden de hareketle bu durumda olanların gusledip temizleninceye kadar namaz kılmaları, camiye girmeleri, Kur’an’a dokunmaları veya onu okumaları, Kabe’yi tavaf etmeleri caiz görülmemiştir.
Gusülde bütün vücudun kuru bir yer kalmayacak şekilde tamamen yıkanması şarttır. Hanefi ve Hanbelilere göre ağız ve burnun içi bedenin (yüzün) dışından sayıldığı için gusülde ağza su almak (mazmaza) ve burna su çekmek (istinşak) suretiyle buraları yıkamak da farzdır. Bu sebeple guslün;
Gusül Abdestinin Farzları
- Ağza su almak,
- Burna su vermek ve
- Bütün vücudu kuru yer kalmayacak şekilde yıkamak şeklinde üç farzının bulunduğu belirtilir.
Maliki ve Şafiiler ile Şiadan Caferilere göre ise ağız ile burun içi bedenin dışından sayılmadığı için gusülde yıkanmaları farz değil, sünnettir. Gusülde niyet Hanefilere göre sünnet, diğer mezheplere göre farzdır. Vücudu ovalamak Malikilere ve Şafii fakihlerinden Müzeni’ye göre farzdır; ayrıca gusle besmele ile başlamak da Hanbelilere göre farzdır.
Guslün Sünnetleri
- Gusül abdesti almaya niyet etmek,
- Besmele ile başlamak,
- Elleri üç kere yıkamak,
- Avret yerlerini ve varsa bedenindeki pisliği yıkamak,
- Namaz abdesti gibi abdest almak,
- Parmaklarla saçları tarar gibi yaparak suyun saç köklerine ulaşmasını sağlamak,
- Önce sağ omuza, sonra da sol omuza su döküp bütün bedeni ovalamak,
- Her organı üç kere yıkamak ve gusül esnasında bu sıraya riayet etmek.
Sargı Üzerine Gusül Olur mu?
Bedeninde yara bulunan kişi yaranın üzerindeki sargıyı çıkararak yıkanır; yıkama yaraya zarar verirse sargının üzerini mesh eder, bu da zarar verirse mesh etmez. Yıkandıktan sonra abdesti bozacak bir şey meydana gelirse sadece abdest bozulur. Gusül yapması gereken bir kimse bedenindeki pislikleri giderdikten, ağzına ve burnuna su aldıktan sonra deniz ve ırmak gibi yerlere girecek olursa gusül yapmış sayılır.