Kulların bütün fiilleri üç kısımdan ibarettir:
Taat; namaz, zekat, gece namazı ve çeşitli ibadetler gibi şeylerdir
Masiyetler: inkar, zina, livata ve çeşitli yasaklar gibi şeylerdir
Ruhsat: Helal kazanmak ve Allah’ın lütfünü aramak ve ticaretler gibi şeylerdir.
Bütün taatler Allah’ın emri, rızası, sevgisi, dilemesi, takdiri ve kazası iledir. Masiyetler de Allah Teala’nın kaza ve kaderi iledir; emri, rızası, sevgisi ile değildir. Ruhsat da Allah’ın kazası, takdiri, ameli, dilemesi ve rızası iledir; emri ile değildir. Ancak ruhsatı ve mubah kilması iledir
O da: Ey bu soruyu soran kimse, senin dilemen Allah’ın dilemesi ile eşit midir yoksa Allah’ın dilemesinin üstünde midir veyahut Allah’ın dilemesinin altında mıdır?
Eğer senin dilemenin onun dilemesinin altında olduğunu iddia ediyorsan Allah’ın dilemesi ile yetindim de, Eğer senin dilemenin Allah’ın dilemesinin üstünde olduğunu iddia ediyorsan o zaman senin dilemen Allah’ın dilemesini yenmiş, demektir. Eğer dilemen onun dilemesi ile eşittir diyorsan, şirk iddia etmişsindir.
Sen Rabbinden afiyet istemiyor musun?
O da: Lahavle vela kuvvete illa billah, demiyor musun dedi?
Kaynak: İmam Gazali / Sülvetülarifin (Kalplerin Tesellisi) / bkz: 171-172