Tevbe Süresi 100 ve 103. Ayet Meali-Tefsiri
Tevbe Süresi 100. Ayet Meali: Muhacirlerden, ensardan en ileri ve önde gelenlerle, iyilikle onlara uyanlar var ya, işte Allah onlardan razı olmuştur, onlar da Allah’tan razı olmuşlardır. Allah onlara, içinde ebedi kalacakları, zemininden ırmaklar akan cennetler hazırlamıştır. İşte bu büyük kazançtır.
Tevbe Süresi 100. Ayet Tefsiri: Nefislerinin alıştığı şeylerden ve tabiatlarının yatkın olduğu şehvetlerden Allah’ta fani olmaya hicret eden muhacir ve hakiki teveccühe mani olan izafi, gelip geçici şeylere dair olan hırslardan ve geçici alakaların pisliklerinden uzaklaştıran, hayli meşakkatli mücahede ve riyazat ile Hak cihetine giden iyi (ebrar) insanlardan olan Ensâr’dan İslam’a ilk önce girenlerin başta gelenleri ve iyi amellerle onların ardınca gidenler var ya;
İşte Allah onlardan razı oldu, onlar da Allah’tan razı oldular. Yani ilahi hükümlerin kabulü ve tasdiki hususunda yarışıp da iman etmede öne geçen ve Allah Resulüne tabi olma hususunda en önde duranlar ve ayrıca Ensar ile Muhacirlerin hemen peşinden gelen, onların izinden ayrılmayan, talep ve irade ehli olan;
Gösterişe, şöhrete ve böbürlenmeye meyletmeyen, mebrür ve makbül olan bu müminlerden Allah, ihlas ve teslimiyet mertebesini tahakkuk ettirmelerinden dolayı razı oldu. Onlar da, kendilerini tevhid meskenine ve sonsuza dek sürecek olan bir hayat ve ebedi bir baka ile sonuçlanacak olan fena fezasına ulaştırdığı için Allah’tan razı oldular.
Ve yüce Allah; himayesinin havzasında ve bakasının bahçesinde, onlara, altlarından sonsuz ilim ve marifetlerden oluşan ırmaklar akan nezih cennetler hazırladı ki, içlerinde ebedî kalacaklar. Bu halleri de hiç değiştirilmeyecek. İşte bu, büyük kurtuluştur. Velayet ve muhabbet erbabından inayet ehli olanlar ve beşeri/maddi elbiselerini mutlak anlamda çıkarıp atanlar için muazzam bir lütuftur.
Tevbe Süresi 103. Ayet Meali: Onların mallarından sadaka al ki, bununla onları temizleyesin, onları arıtıp yüceltesin. Ve onlar için dua et. Çünkü senin duan onlar için bir rahmettir. Allah işitendir, bilendir.
Tevbe Süresi 103. Ayet Tefsiri: Ey Resullerin en mükemmeli!
Onların mallarından sadaka al ki, bununla onları, mal-mülk sevgisiyle ve servet biriktirip onu çoğaltmak için gösterdikleri hırsla yanıp tutuşturan tabii kirlerden temizleyesin ve yine onların bâtınlarını ruhani lezzetlerden alıkoyan meşgalelerden arındırarak arıtıp yüceltesin.
Günahkar olup da sonra kendilerinden sadır olan muhalefetten dolayı pişmanlık duyup tövbe edenlerin mallarından sadakayı alman hususunda sana gönüllü olarak müsaade ettiklerinde onların mallarından sadakaya al ve onlara dua et, onların günahları için istiğfarda bulunarak onlar için hayır duada bulun Çünkü senin duan ve onların bu hallerine iltifat etmen onlar için bir sükûnettir.
Bir diğer ifadeyle onların kalpleri için bir sükunet, vakar ve itminandan ibarettir. Ayrıca senin bu duan onların tevhit ve iman hususunda bütün gayretlerini sarf etmek üzere karar kılıp sebat göstermeleri için bir vesiledir. Onları ve bu hallerini gözetleyen Allah, onların bu samimi pişmanlıklarını ve yakarışlarını çok iyi işiten ve yine onların niyetlerini ve ihtiyaçlarını pek iyi bilendir
Kaynak: Abdülkadir Geylani / Geylani Tefsiri / C: II / bkz: 323-326