Zühd Ne Demek ve Nasıl Yapılır?
Zühd, dünyanın kendisine yönelmesine sevinip şımarmamak, sırt çevirişine de üzülmemektir.
Zühd; Dünyaya yok olacak gözüyle bakmaktır. Eğer dünyaya bu gözle bakarsan, dünya senin gözünde küçülür ve ondan yüz çevirmek kolaylaşır.
Zühd; Kulun malik olduğu dünya malı elinden çıktığında bir rahatlık duymasıdır.
Zühd; Kalbi sebeplerden uzaklaştırıp, mal ve mülkten eli eteği çekmektir.
Zühd; Kalbin hiç zorlanmadan kalbin dünyadan vazgeçebilmesidir.
Zühd; Kalbin elde edemediği şeyleri düşünmemesidir.
Zühd; Uzun emeller peşine düşmemektir.
Zühd; Fakirliğe razı olup Allah’a güvenmektir.
Zühd; Altın ve gümüşe değer vermemektir.
Zühd; Kulu Allah’tan alıkoyacak her şeyi terk etmektir.
Zühd; Dünyayı küçük ve değersiz görmek ve onun bütün izlerini kalpten silmektir.
Zühd; Eli mülkten, kalbi dünya peşinde koşmaktan alıkoymaktır.
Bir kimse şu üç haslete sahip olmadıkça zühdün hakikatini anlayamaz;
- Riyasız amel
- İsteksiz söylenilen söz
- Baş olma duygusu taşımaksızın elde edilen şeref
Zühd; Nefsi küçük görüp, ondan uzaklaşmaktır.
Zühd; İhtiyacı yokken cömertlikte bulunmak, fütüvvet ise muhtaçken cömertlik etmektir.
Zühdün üç yönü vardır;
- Haramı terk etmek; Bu avamın zühdüdür.
- İhtiyaçtan fazla olan helali terk etmek; Bu havasın (seçkinlerin) zühdüdür.
- Allah’tan alıkoyan herşeyi terk etmek; Bu da ariflerin zühdüdür.
Zühd yapılması gereken şeyler
- Mal
- Dış şekiller
- Riyaset
- Halk
- Nefs
- Allah dışındaki her şey.
Kul bu altı şeyden uzaklaşmadıkça zahid ismini alamaz.
Zühd; Helali haram kılmak ve malı yok etmek değildir. Fakat Allah’ın elindekine, kendi elindeki maldan daha çok güvenmen ve belaya uğrayıp sevap beklemeyi, belaya uğramayıp sevapsız kalmaya yeğlemektir.
Zühd; Ahirette sana fayda vermeyecek şeyleri, vera ise ahirette zararından korktuğun şeyleri terk etmendir.
Kaynak: İbn Kayyım El-Cevziyye / Medaricu’s Salikin / bkz: 491-494